Doğum Koçluğu: Faydaları ve Amacı Nelerdir

'Doula' (doğum koçu) kelimesi, Antik Yunancada kadının hizmetlisi anlamına gelir. Kadınlar yüzyıllardır diğer kadınlara doğum sırasında yardımcı olmuşlardır ve son zamanlarda yürütülen araştırmalar, doğum sürecinde yardımcı bir kadın bulunmasının süreci kolaylaştırdığını göstermişlerdir.

Doğum Koçu Nedir?

Doğum koçu, doğum süreci hakkında eğitim almış olan ve hamile kadınlara ve yeni annelere duygusal, fiziksel ve eğitimsel destek sağlayan bir profesyoneldir. Doğum koçunun amacı, kadınların güvenli, unutulmaz ve güçlendirici bir doğum tecrübesi yaşamalarını sağlamaktır.

Çoğu zaman doğum koçu terimi, doğum sırasında koçluk yapan bir refakatçi olarak tanımlanır. Ancak doğum koçları, doğum öncesinde ve sonrasında da annelere yardımcı olurlar. Doğum koçları aynı zamanda, doğum refakatçileri, doğum destek uzmanları, doğum destek profesyonelleri ve doğum yardımcıları olarak da bilinirler.

Doğum Koçu'nun Görevleri Nelerdir?

Birçok doğum koçu-müşteri ilişkisi, doğumdan birkaç ay önce başlar. Bu süreç içinde aralarındaki ilişki, annenin rahatça soru sorabileceği, korkularını ifade edebileceği ve doğum planı hazırlayabileceği bir seviyeye ulaşır.

Çoğu doğum koçu, annenin sorularını yanıtlamak ya da endişelerini dindirmek için sürekli müsait (gerekirse telefon aracılığı ile) olmaya çalışır. Doğum koçları herhangi bir tıbbi bakım sunmazlar ancak, doğum süreci hakkında geniş tıbbi bilgiye sahiptirler.

Gerçekte doğum koçları, hamileliğin ilerlemiş dönemlerinde müşterilerinin doğum süreci ve yaşanabilecek güçlükler hakkında ihtiyaç duydukları tüm bilgileri almalarını sağlarlar.

Doğum sürecinde doğum koçları daima annenin yanında bulunurlar. Nefes alma egzersizleri, masaj, rahatlama teknikleri ve doğum pozisyonları gibi ağrı giderme teknikleri kullanarak anneyi rahat ettirebilirler. Aynı zamanda, hayat arkadaşını sürece dahil ederler ve endişelerini gidermeye çalışırlar.

Doğum koçu, annenin destekçisi görevini üstlenir ve annenin doğum sırasında özel isteklerinin yerine getirilmesinde yardımcı olur. Doğum koçunun hedefi annenin güvenli ve olumlu bir doğum deneyimi yaşamasını sağlamaktır (ister normal doğum ister sezaryen olsun).

Doğumdan sonra doğum koçu annenin emzirme sürecine başlamasına ve aile üyeleri ile yeni bebeğin arasındaki duygusal bağın kurulmasına yardımcı olur.

Doğum Koçu Faydaları Nelerdir?

Yürütülen birçok araştırma, doğum sürecine doğum koçunu dahil etmenin birçok faydası olduğunu göstermiştir. Doğum koçunun yardımıyla kadınlar ağrı kesici ilaçları daha az kullanırlar ve sezaryene daha nadir başvururlar. Araştırmalara katılan kadınlar aynı zamanda doğum koçunun yardımıyla daha olumlu doğum deneyimi yaşadıklarını belirtmişlerdir.

Araştırmalar ayrıca, doğum koçunun hizmetlerinden faydalanan annelerin sezaryen oranlarının 50% daha az olduğunu, doğum sürecinin 25% kısaldığını, oksitosin kullanımında 40%’lık bir düşüş yaşandığını ve epidural anestezi isteklerinin 60% oranında düştüğünü göstermişlerdir.

Doğum koçları annelerin ağrısını azaltmak ve stres oranını düşürmek için sık sık dokunma gücüne ve masaja başvururlar.Doğum sırasında masaja başvurulması, vücuttaki doğal oksitosin salınımının artmasına yol açar. Hipofiz bezinden salgılanan oksitosin, uterin kontraksiyonlarını tetikler ve acı hissinin bastırılmasına yardımcı olur.

Geçmişte damar içinden enjekte edilen oksitosinin kan yoluyla beyne ulaşmadığına, bu yüzden de doğal oksitosin kadar etkili olmadığına inanılıyordu. Son yıllarda yürütülen araştırmalar bunun tersini ispat etse de, doğum koçları annelerin doğal oksitosin salgılamasına yardımcı olabilir ve ek ilaç kullanım ihtiyacını ortadan kaldırabilirler.

Doğum Koçunun Hizmetlerinden Yararlanırken Babanın Görevi Nedir?

Doğum koçunun görevi doğum sırasında babanın ya da hayat partnerinin yerini almak değil, deneyimin daha olumlu ve kolay geçmesine yardımcı olmaktır. Yine de bazı eşler, doğum sürecine katılmaktan çekinirler.

Doğum koçunun hizmetlerine başvuran babalar, doğum sırasında istediklerini yapmakta özgürdürler. Doğum koçu babayı, anneyi rahatlatması için cesaretlendirir ve dinlenmeye ihtiyaç duyduğunda babanın yerini alabilir. Doğum koçunun yanında olması, babanın stres seviyesini azaltır ve doğum sürecini daha kolay atlatmasına yardımcı olabilir.

Doğum Koçları Yalnızca Doğal Doğumlarda mı Fayda Sağlarlar?

Doğum koçunun desteği, hem doğal doğum hem de sezaryende fayda sağlar. Birçok kadın, doğum koçunun desteğiyle daha az müdahaleye ihtiyaç duyduğunu belirtir. Ancak şunu unutmayın: doğum koçunun görevi annenin doğum şeklini seçmesine yardımcı olmak değil, daha güvenli ve kolay bir tecrübe yaşamasında yardımcı olmaktır.

İlaç destekli bir doğum şeklini tercih eden kadınlar doğum koçundan, ilaçların etki etme süreci içinde duygusal, fiziksel ve bilgilendirici destek alabilirler. Doğum koçları bu annelere, olası yan etkilerle baş etmelerinde yardımcı olurlar. İlaçlar kullanılsa bile bazı rahatsızlıklar yaşanabileceği için, doğum koçlarının desteği daima faydalı olacaktır.

Sezaryeni tercih eden anneler için de doğum koçları destek ve cesaretlendirme sağlayabilirler. Sezaryen deneyimini yaşayan anneler sık sık kendilerini hazırlıksız, hayal kırıklığına uğramış ve yalnız hissederler. Doğum koçu yapılan prosedürleri anneyle paylaşarak, duygusal destek sağlayarak ve anneye ilgi göstererek yarar sağlayabilir. Bu durum, babanın yeni doğana ilgi göstermesi ve yaşanabilecek sorunlarla ilgilenmesi için fırsat oluşturur.

Doğum Koçluğu Çeşitleri Nelerdir?

Doğum süreci koçlarının yanında antepartum doğum koçları ve postpartum doğum koçları bulunur.

Antepartum doğum koçları riskli gebelik geçiren annelere destek sağlarlar. Bu koçlar stresli, kafa karıştırıcı ve bunaltıcı durumlarda bilgilendirici, duygusal, fiziksel ve pratik yardım için daima annelerin yanındadırlar.

Postpartum doğum koçları doğum sonrasındaki birkaç hafta içinde anneye destek verirler. Emzirme ve bebek bakımı ile ilgili bilgi sunarlar. Temizlik, yemek yapma ve annenin yorulduğu durumlarda bebekle ilgilenme gibi alanlarda destek sağlayabilirler. Bebek yeni doğduğunda anneler genelde bunalmış hissettiklerinden, bu koçlar cesaretlendirme teknikleri kullanabilirler.

Bazı doğum koçları farklı eğitimlere sahip olduklarından yukarıdaki desteklerin birçoğunu sağlayabilirler.

Doğum Koçu Bulma:

Doğum koçunu seçerken dikkat edilmesi gereken nokta, o insan ile annenin iyi anlaşabilmesi ve kendini yanında rahat hissetmesidir. Birçok doğum koçu ilk konsültasyon için para almaz, bu yüzden iyi bir seçim yapmak için aileler olabildiğince çok kişiyle görüşmeye özen göstermelidir.